7 Mayıs 2014 Çarşamba

Yıldırımdan Korunma ve Topraklama Konusunda Önemli İlkeler

Tavsiye Edilen Topraklama İlkeleri


Önde gelen yıldırım mühendisleri ve önemli teknik yönetmelikler ve standartlar en önemli topraklama ilkelerinde anlaşırlar. Bu ilkeleri özetle aşağıda veriyoruz.

1- Tüm metal tesisatta potansiyel dengelemesi yapmak gerekir. Binalarda yıldırım koruma için bu durum topraklama direncinden daha fazla önem taşır. Potansiyel dengelemede en iyi yöntem ring şebeke veya temel topraklamasıdır. Aşağı iniş iletkenleri böyle bir ring şebeke toprağıyla birleştirilir. Bu durumda ilave toprak elektrotları gereksiz hale gelebilir. 

2- Yeterli topraklama , söz konusu frekansta toprak direncinin, bağlı bulunduğu devrenin direnci ile karşılaştırıldığında daha küçük olmasını gerektirir. Bu kritere göre, yalıtılmış şase ile toprak arasında çok yüksek dirençler söz konusu olabilen elektrostatik cihaz topraklamalarında olduğu gibi binlerce ohmluk yüksek dirençli toprak değerlerine izin verilebilir. Ne var ki etkili bir topraklama için sadece bir kaç ohmluk dirençler gerekir.

3- Yıldırım koruma sistemlerinin topraklaması, tehlikeli potansiyel farkları yaratmaksızın yıldırımı toprak içerisinde dağıtır. Bu amaçla en etkili topraklama korunacak nesneyi çevreler. Topraklama sistemi ve tüm topraklı metal parçalar üzerinde referansuzak bir mesafedeki sıfır toprağa göre ortaya çıkan potansiyel farkı yükselir. Çok yüksek bir değere ulaşabilir fakat korunacak nesne (örneğin binanın tümü) içerisindeki potansiyel farkları sınırlandırılırsa herhangi bir tehlike söz konusu olmaz. (Önemli olan farkın büyük değerde olmamasıdır, bina veya nesnenin genel potansiyel seviyesinin yükselmesi tek başına tehlike oluşturmaz) . Tüm metal aksam birleştirilirse etkili bir dengeleme gerçekleştirilmiş olur.

4- Bütüncül bir yıldırımdan korunmaya ait potansiyel dengelemesi işlemi dahili yıldırımdan korumanın gerçekleşmesi için bir temel oluşturur. Bu temelde, elektrik ve elektronik veri aktarma teçhizatını koruma amacıyla yapılan yıldırımdan kaynaklı aşırı gerilim koruması vardır.Bir yıldırım darbesi sonucunda (parafudur takılmış olan canlı iletkenler de dahil ), yıldırımdan etkilenen binadaki tüm tesisatların potansiyeli (parafudr takılı elektrik sisteminin faz iletkenleri de dahil olmak üzere) topraklama sistemindeki potansiyel yükselmesiyle aynı olacaktır. Böylece sistemde tehlikeli bir aşırı gerilim ortaya çıkamayacaktır.Bugünlerde yıldırımlık sistemlerinde eşpotansiyel dengeleme vazgeçilmez bir uygulama haline gelmiştir. Bu uygulamaya göre, binaya giren tüm metal su, elektrik, telefon gibi hizmet hatları ile elektrik sistemi, yıldırımlık sistemine ve topraklama sistemine ayırıcı atlama aralıkları üzerinden direkt bağlantılarla ya da parafudrlar (faz iletkenleri için ise ) ile bağlanırlar. 

5- Telefon ve veri teçhizatı , A.C güç sistmelerinin elektriksel güvenliğine yönelik topraklama sistemi ve bina topraklama elektrodu sistemleri için düşük empedanslı topraklama ve birleştirme bağlantılarının sağlanması önemlidir. Bu tavsiye yıldırımlık topraklama ağı gibi oluşturulmuş topraklama elektrotlarına ek olarak düşünülür. Topraklama gerekliliğinin kısmen de olsa ihmali neticesinde, veri-telefon teçhizatı ile aynı anda personelin temas halinde bulunabileceği topraklı bir cihazın arasında tehlikeli olabilecek gerilim yükselmeleri oluşabilir.

----------------------------------DEVAM EDECEK-----------------------------------------

Hiç yorum yok: